Devletin İktisadi ve Sosyal Ödevlerinin Sınırı Açısından İdarenin Sorumluluğu

Veysel Dinler

dinlerv@gmail.com

Makaleyi indir/ Download article

ISSN: 1308-5107

hüsbed

Dinler, V. (2008), “‘Devletin İktisadi ve Sosyal Ödevlerinin Sınırı’ Açısından İdarenin Sorumluluğu”, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C. 1, S. 1, Aralık, ss. 1-19.

— ÖZET — 

Modern hukuk devletlerinde, idarenin hukuka bağlılığı, eylem ve işlemlerinin yargı denetimine tabi tutulması, bir başka deyişle idarenin sorumluluğu temel bir ilkedir. Öte yandan, idarenin sorumluluğu da sınırsız değildir. Anayasada idarenin sorumluluğu ilgili maddelerde açıkça düzenlenmiş olmakla birlikte, bunun sınırı konusunda bir belirsizlik söz konusudur. Bu çalışmada, “devletin iktisadi ve sosyal ödevlerinin sınırları”nı düzenleyen 1982 TC Anayasasının 65. maddesinin, idarenin sorumluluğunu sınırlayıp sınırlamadığı tartışılacaktır.

— ANAHTAR KELİMELER — 

idarenin sorumluluğu, devletin ödevlerinin sınırı, 1982 Anayasasının 65. maddesi, idarenin sorumluluğunun sınırı

The Responsibility of Administration According to ‘The Extent of the Social and Economic Duties of the State’

Dinler, V. (2008),“The Responsibility of Administration According to ‘The Extent of the Social and Economic Duties of the State’”, Journal of Hitit University Social Sciences Institute, Vol. 1, Issue 1, (December), pp. 1-19.

— ABSTRACT —

Judicial institutions must have controlled the responsibility of administration, and the lawfulness of the administration is one of the fundamental principles in the laws of the modern states. On the other hand, the responsibility of administration is not unlimited. Although the liability of administration has been arranged clearly in the Turkish Constitution of 1982, there remain some unclear points about the limits mentioned above. This paper deals with arguments, whether Article 65 of the Constitution, which arranges ‘the extent of social and economic duties of the state’, limits the responsibility of administration or not.

— KEY WORDS — 

responsibility of administration, extend of state’s duties, article 65th of TR 1982 Constitution, limits of the responsibility of administration.

— KAYNAKÇA / BIBLIOGRAPHY — 

İncele / Look

ALGAN, Bülent. (2007), Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Hakların Korunması, Seçkin, Ankara.

ATAR, Yavuz. (2002), Türk Anayasa Hukuku, Mimoza, Konya, 2. bası.

CANDAN, Turgut. (çev. ve der.), (1984), Fransa ve İngiltere’de İdarenin Sorumluluğu, Danıştay Yayınları, Ankara.

ÇAĞLAYAN, Ramazan. (2007), Tarihsel Teorik ve Pratik Yönleriyle İdarenin Kusursuz Sorumluluğu, Adil, Ankara.

GÖZLER, Kemal. (2003), İdare Hukuku, Ekin, Bursa, (C. II).

GÖZÜBÜYÜK, A. Şeref ve TAN, Turgut. (2006), İdare Hukuku, Turhan, Ankara, 4. bası, (C. I).

İZGİ, Ömer ve GÖREN, Zafer. (2002), Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Yorumu (03.10.2001 Tarihli Değişiklikler İle Madde Gerekçeleri, Anayasa Mahkemesi Kararları, Bilimsel Görüşler), TBMM Basımevi, Ankara, (C. 1).

ONAR, Sıddık Sami. (1966), İdare Hukukunun Umumi Esasları, İsmail Akgün Matbaası, İstanbul, (C. III).

ÖZBUDUN, Ergun. (2002), “2001 Anayasa Değişiklikleri”, İdari Yargı Sempozyumu, (erişim adresi: http://www.danistay.gov.tr/), (erişim tarihi: 15.01.2008).

ÖZBUDUN, Ergun. (2005), Türk Anayasa Hukuku, Yetkin, Ankara, 8. bası.

ÖZGÜLDÜR, Serdar, (1996), “İdarenin Hukuki Sorumluluğu ve Tam Yargı Davaları”, Gün Işığında Yönetim içinde, (Ed.) İl Han Özay, Alfa, İstanbul.

SABUNCU, Yavuz. (2003), Anayasaya Giriş, İmaj Yayınevi, Ankara, 9. bası.

SEZER, Abdullah. (2004), 1982 Anayasası ve İlgili Mevzuat, Beta, İstanbul.

SOYSAL, Mümtaz, (1997), 100 Soruda Anayasanın Anlamı, Gerçek Yayınevi, İstanbul, 11. bası.

ŞAKAR, Müjdat. (1994), 1982 Anayasası ve Önceki Anayasalar (Değişiklikler İşlenmiş–Karşılaştırmalı–Notlu–Gerekçeli), Beta, İstanbul, 3. bası.

TANÖR, Bülent ve YÜZBAŞIOĞLU, Necmi. (2001), 1982 Anayasasına Göre Türk Anayasa Hukuku, YKY, İstanbul, 2. bası.

TBB. (2007), Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Önerisi, Ankara, 3. bası.

http://www.anayasa.gov.tr/eskisite/KARARLAR/IPTALITIRAZ/K1964/K1964–71.HTM, (erişim tarihi: 15 Ocak 2008).

http://www.anayasa.gov.tr/eskisite/KARARLAR /IPTALITIRAZ/K1986/K1986–25.htm (erişim tarihi: 15 Ocak 2008).

http://www.anayasa.gov.tr/eskisite/KARARLAR/IPTALITIRAZ/K1991/K1991–02.htm, (erişim tarihi: 15 Ocak 2008).

http://www.danistay. gov.tr/kerisim/container.jsp, (erişim tarihi: 15 Ocak 2008).

http://www.haber7.com/haber.php?haber_id=268304, (erişim tarihi: 14 Eylül 2007)

— ATIFLAR / CITATIONS — 

İncele / Look

  1. Sezin Öztoprak, (2022), “Covid-19 Pandemisinde Uzaktan Eğitim: Kamu Hizmeti İlkeleri Çerçevesinde Bazı Değerlendirmeler”, Ankara Barosu Dergisi 80, no. 2 (Nisan), ss. 189-249.
  2. Cemre Edip Yalçın, (2021), “Çevre Hakkının Anayasa Mahkemesi Önünde Bireysel Başvuruya Konu Edilebilirliği ve Konuya İlişkin Olarak Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Yaklaşımı”, Sakarya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 9, Sayı: 1, Temmuz 2021, ss. 89-115.
  3. Asuman Çapar, (2020), 5233 Sayılı Terör ve Terörle Mücadeleden Doğan Zararların Karşılanması Hakkında Kanun’a Göre İdarenin Tazminat Sorumluluğu, Adalet Yayınevi, Ankara.
  4. Ahmet Said Yücesan, (2020), “İdarenin Mali İmkânlarının Korunması Sorumluluğunun Ağır Hizmet Kusurunun Varlığı Koşuluna Bağlanması İçin Yeterli Bir Gerekçe Olarak Kabul Edilebilir mi?”, Prof.Dr.Metin Günday Armağanı, Atılım Üniversitesi Yayınları, 2. Cilt, ss. 1679-1694.
  5. Fatih Düğmeci ve Esin Gürsel, (2019), “Kadına Yönelik Aile İçin Şiddetin Önlenmesi Hususunda Devletin Yükümlülükleri ve Sorumluluğu”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 21, S. 2., ss. 843-873,
  6. İrem Doğan ve Aslı Özkök, (2019), “Türkiye’deki Arıcılık Faaliyetlerine Hukuki Perspektiften Bakış”, Uludağ Arıcılık Dergisi, C. 19, S. 2, ss. 177-187.
  7. Volkan Yurdadoğ, Haşim Akça ve Oğuzhan Bozatlı, (2019), “Sürdürülebilir Sosyal Güvenlik Sistemi İçin Mali Kural Önerisi”, Yönetim ve Ekonomi, C. 26,  S. 2, ss. 651-675.
  8. Bilal Can (2013), “Belediye Hizmetlerinin Yerine Getirilmesinde Öncelik Sorunu”, Erzincan Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 17, S. 1-2, ss. 177-199.
  9. Müge Demirkır Ünlü (2012), Kadına Yönelik Şiddet ve Aile-içi Şiddet, Legal Yayınevi, İstanbul.
  1. Asuman Çapar, 5233 Sayılı Terör ve Terörle Mücadeleden Doğan Zararların Karşılanması Hakkında Kanun’a Göre İdarenin Tazminat Sorumluluğu, İstanbul Medipol Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku, İstanbul, 2020 (doktora tezi)
  2. Ömer Faruk Susoy, Osmanlı Devletinden Günümüze Temel Hak ve Hürriyetlerin Gelişimi ve Korunması, Karabük Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, Karabük, 2021. (Yüksek Lisans Tezi)
  3. İskender Koyuncu, (2020), Sosyal Belediyecilik Uygulamaları Çerçevesinde Karabük İlinin Kentsel Yaşam Kalitesi Üzerine Bir Araştırma, Karabük Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, Karabük, (yüksek lisans tezi).
  4. Seher Aydın, (2019), Türkiye’de Kadın Haklarının Gelişmesinde AB’nin Dönüştürücü Etkisi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı Uluslararası İlişkiler Bilim Dalı, Konya, (yüksek lisans tezi).
  5. Ahmet Said Yücesan, (2019), İdarenin Sorumluluğunun Koşulu Olarak Ağır Hizmet Kusuru, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Anabilim Dalı, İstanbul. (yüksek lisans tezi)
  6. İjlal Esra Dülger Sucu, (2018), Türkiye’de idare ve yurttaş ilişkileri: Bir öneri, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Anabilim Dalı, İstanbul. (yüksek lisans tezi)
  7. Abdullah Hızal, (2015), Hatalı Tıbbi Müdahalelerden Kaynaklanan Tam Yargı Davaları, İzmir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Anabilim Dalı, İzmir. (yüksek lisans tezi)
  8. Hikmet Gündüz, (2013), Yerel Yönetimlerin Sosyal Belediyecilik Kapsamında Yardıma Muhtaç Ailelere Yaptıkları Sosyal Yardımlar: Bağcılar Belediyesi Örneği, İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı (Mahalli İdareler ve Yerinden Yönetim), İstanbul. (yüksek lisans tezi)
  9. Müge Demirkır Ünlü, (2012), İstanbul Sözleşmesi’nin (Kadına Yönelik Şiddet ve Aile-İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye Dair Avrupa Konseyi Sözleşmesi) Ulusal Hukuk Açısından Değerlendirilmesi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Anabilim Dalı, İstanbul. (yüksek lisans tezi)
  10. Bedriye Şenol İspartalı, (2009), Askeri İdari Eylemden Doğan Mali Sorumluluk, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir (yüksek lisans tezi)