Hukuki Açıdan Alevilerin Talepleri [Bildiri]

Veysel Dinler

dinlerv@gmail.com

hbs

Dinler, V. (2010), “Hukukî Açıdan Alevilerin Talepleri”, I. Uluslararası Hacı Bektaş Veli Sempozyumu, Hitit Üniversitesi – Kültür Bakanlığı, Anitta Otel, Çorum, 7-9 Mayıs 2010.

— ÖZET —

Aleviler Türkiye’de nüfusun önemli bir bölümünü oluşturmaktadır. Alevilik Osmanlı Devletinden beri devletin hakim inancına aykırı bulunmaktadır. Cumhuriyet döneminde de durum fazla değişmemiş; Alevilerin din ve inanç özgürlüklerini rahatça yaşamaları mümkün olmamıştır. Bugün Aleviler kurdukları örgütler yoluyla din ve inanç özgürlüklerini daha güçlü bir şekilde savunmaktadır. Cemevlerine ibadethane statüsü verilmesi, zorunlu din dersleriyle ilgili düzenlemeler, Alevilerin din hizmetlerinin kamusal kaynakların sağlanması, Diyanet İşleri Başkanlığının kaldırılması veya yapısının değiştirilmesi, Alevilere yönelik ayrımcılığın giderilmesi gibi ortak istekler yüksek sesle dile getirilmektedir. Bu taleplerin çözüm yerinin siyaset kurumu olduğuna kuşku bulunmamaktadır. Diğer yandan Alevilerin talepleri hukuk düzeniyle doğrudan ilgilidir.

Bu çalışmada Alevilerin talepleri hukuki yönden incelenecektir. Alevilerin kimi taleplerinin mevcut anayasa hükümleri ve yasa normlarıyla ne kadar uyumlu olduğu üzerinde durularak; taleplerin yerine getirilebilmesi için yapılması gereken anayasa ve yasa değişikliklerinden söz edilecektir.

— ANAHTAR KELİMELER — 

Alevilerin talepleri, cemevi, zorunlu din dersi, din ve inanç özgürlüğü, ayrımcılık.

—BİLİMSEL ETKİNLİK—

  • I. Uluslararası Hacı Bektaş Veli Sempozyumu
  • Hitit Üniversitesi – Kültür Bakanlığı – Çorum Belediyesi
  • Anitta Otel, Çorum
  • 7-9 Mayıs 2010

—YAYIN—

Dinler, V. (2011), “Hukukî Açıdan Alevilerin Talepleri”, I. Uluslararası Hacı Bektaş Veli Sempozyumu, (Cilt 2), Hitit Üniversitesi Yayını, Ankara, ss. 1065-1098. 

Alevi Demands in Turkey: A Legal Approach

Dinler, V. (2010), “Alevi Demands in Turkey: A Legal Approach“, 1st International Symposium for Hacı Bektaş Veli, Hitit University – Turkey Minister of Culture – Çorum Manucipilaty, Hotel Anitta, Çorum/Turkey, May 7-9, 2010

—SCIENTIFIC EVENT—

  • 1st International Symposium on Hacı Bektaş Veli
  • Hitit University – Turkey Minister of Culture – Çorum Manucipilaty 
  • Hotel Anitta, Çorum/Turkey 
  • May 7-9, 2010

— ABSTRACT —

Alevis play an essential role in Turkey’s population. Since the Ottoman period, Alevism has been considered a heterodox belief according to the state’s religion. This mentality still applied after the republic period without any significant change, and the Alevis have been unable to enjoy their right to believe. Today, Alevi associations struggle to gain such rights of belief. The statute of cemevis (Alevi temples), compulsory religion lessons, religious service by public sources, a change in the statute of Religious Affairs Authority (Diyanet İşleri Başkanlığı), and an elimination of discrimination against Alevis are the current demands of the Alevi people from the state. These demands are political, insinuation that politicians resolve the issues. However, these demands are also related to law.
This paper legally analyzes the demands of Alevi people. Some of the Alevi demands are not per constitutional provisions and other laws. The necessary reforms that must be applied to solve the problems will be answered.

— KEYWORDS — 

Alevi demands, cemevi, compulsory religion lessons, right to believe, religious discrimination

—PUBLICATION—

Dinler, V. (2011), “Alevi Demands in Turkey: A Legal Approach“, 1st International Symposium on Hacı Bektaş Veli, (Volume 2), Hitit University Press, Ankara, pp. 1065-1098.