Türk Anayasa Düzeni [Lisans]

Ders İzlencesi / Syllabus

Türk Anayasa Düzeni dersi, Osmanlı’dan günümüze anayasal düzenimizdeki gelişmeleri ele alarak; mevcut anayasal sistemi detaylı bir biçimde ele almayı hedefler. Türkiye’nin anayasal kazanımları cumhuriyet öncesine dayanmaktadır. Vize sınavlarına kadar Osmanlı-Türk anayasal gelişmelerine yer verilecek, anayasal belgeler ve önceki anayasal ayrıntılı bir biçimde ele alınacaktır. Vize haftası sonrası ise, mevcut anayasal düzen tüm yönleriyle ayrıntılı bir biçimde işlenecektir.

Bu derste 3 ara sınav yapılmaktadır.

Ara sınav — Osmanlı anayasal gelişmeleri
Ara sınav — 1921 ve 1924 Anayasası dönemi
Ara sınav — 1961 Anayasası dönemi

Yıl sonu sınavı ise, 1982 Anayasa dönemi gelişmeleri ve mevcut anayasal düzeni kapsamaktadır.

Dersleri dikkatli takip etmeniz yararınıza olacaktır.

Haftalık İzlence

1. Hafta	Dersle ilgili genel bilgiler. Dersin yöntemi ve kaynakları. Dünyada anayasacılık hareketleri ve anayasal düzenle ilgili genel bilgiler.
2. Hafta	Osmanlı Devleti’nde anayasal belgeler. Kanun-i Esasi ve 1909 anayasa değişiklikleri.
3. Hafta	1921 Teşkilat-ı Esasiye Kanunu. 1924 Anayasası ve anayasadaki değişiklikler. Çok partili siyasal yaşam.
4. Hafta	1961 Anayasasının yapılışı ve getirdiği yenilikler.
5. Hafta	1982 Anayasasının yapılışı. Anayasanın özellikleri ve sistematiği.
6. Hafta	Anayasanın Başlangıç kısmı ve temel ilkeler.
7. Hafta	Temel ilkeler ve temel hak ve özgürlükler.
8. Hafta	Yasama organının kuruluş ve işleyişi. Seçimler ve siyasi partiler.
9. Hafta	Yasama organının görev ve yetkileri.
10. Hafta	Cumhurbaşkanının seçimi, görev ve yetkileri.
11. Hafta	Bakanlıklar ve yürütmenin işleyişi.
12. Hafta	Yürütmenin düzenleyici işlemleri ve olağanüstü yönetim usulleri.
13. Hafta	Yargının temel özellikleri. Türk yargı sistemi.
14. Hafta	Anayasa yargısı ve anayasa değişiklikleri.

Ders Kitapları [Önerilen]

Bülent Tanör, Osmanlı-Türk Anayasal Gelişmeleri, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 2018

Tanör, bu eserinde Osmanlı modernleşmesinden başlayarak tüm anayasal gelişmeleri, çok yönlü ve akıcı olarak kaleme alıyor. 1961 Anayasası döneminin sonuna kadar yer verdiği eseri, ilk baskısını 1992 yılında yapmasına karşın, hala günümüzde alanının en iyi kitabı olma özelliğini taşıyor.

Ders kitabından öte, bir siyaset bilimi öğrencisinin kütüphanesinde bulunması gereken eserlerden biridir.

Bu kitabın devamı niteliğinde İki Anayasa 1961-1982 (Oniki Levha, İstanbul, 2013) kitabı, 1961 ve 1982 Anayasası arasında geniş bir karşılaştırma imkanı yapmaktadır.

Ergun Özbudun, Türk Anayasa Hukuku, Yetkin [Ankara], 2017

Okuma Önerileri

OKUNMASI ÖNERİLEN MAKALELER

Murat Sevinç, “Türkiye’de Anayasal Düzen: 1920-2011”, Anayasa Yazıları içinde, İmaj Yayınları, Ankara, 2013. (ss. 1-107)

OKUNMASI ÖNERİLEN KİTAPLAR

Mustafa Erdoğan, Türkiye’de Anayasalar ve Siyaset, Hukuk Yayınevi, Ankara, 2016.
Murat Sevinç ve Dinçer Demirkent, Kuruluşun İhmal Edilmiş İstisnası (1921 Anayasası ve Tutanakları), İletişim, İstanbul, 2017.
Ergun Özbudun, 1924 Anayasası, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2014.
Bülent Tanör, İki Anayasa, Oniki Levha, İstanbul, 2014.
Türkiye’nin Anayasa Gündemi (27 Uzman, 66 soru-yanıt), (ed. İbrahim Ö. Kaboğlu), İletişim, İstanbul, 2016.