Anayasa Teorisi [Yüksek Lisans]

Ders İzlencesi / Syllabus

Siyasal partiler günümüz demokrasilerinin olmazsa olmaz bir unsurudur ve günümüzde seçimsiz bir demokrasi düşünülemez. Bu dersin amacı demokrasilerde seçimlerin rolünü, özelliklerini ve siyasal sistemi nasıl şekillendirdiklerini; siyasal partilerin bu sistem içindeki yerini ve işlevini etraflıca ele almaktır.

Bu doğrultuda, siyasal partilerin ve seçimlerin tarihsel süreçleri, günümüzdeki farklı modelleri, dünyada ve Türkiye’de uygulamaları ile partiler ile seçimlerin siyasal sistem üzerindeki etkileri bu dersin konusunu oluşturmaktadır.

Bu ders temel olarak beş sorunun cevaplanması üzerinedir:

  • Siyasal partilerin siyasal sistem üzerindeki etkileri nelerdir?
  • Siyasal partilerin hukuksal alanları ve faaliyetleri sınırları nelerdir?
  • Demokratik bir toplumda seçimlerin genel ilkeleri nelerdir?
  • Seçim sistemleri ve modelleri siyasal sistem üzerinden ne tür etkiler doğururlar?
  • Siyasal partiler ve seçim sistemlerinin birbirlerini nasıl etkiler?

Dünyadaki genel teorik tartışmalar Türkiye özelinde yürütülecektir.

Haftalık İzlence

1. Hafta Dersin tanıtımı.

Konu, kapsam ve amaçlar.

Kaynaklar üzerine söyleşi.

2. Hafta Siyasal partilerin tarihsel gelişimi

Demokrasilerde siyasal partilerin işlevi

Günümüz siyasal partileri

3. Hafta Siyasal partiler tipolojisi

Parti içi disiplin

Parti içi demokrasi

4. Hafta Siyasal parti sistemleri

İki partili sistemlerin sebepleri ve uygulanışı

Ilımlı ve aşırı çok partili sistemler

5. Hafta Siyasal partiler hukuku

Kuruluş ve örgütlemeler

Mali yardım

6. Hafta Siyasal parti yasakları

Kapatma sebepleri

Kapatma davaları ve AİHM kararları

7. Hafta Oy hakkının tarihsel gelişimi

Oy hakkının ilkeleri

Seçim ilkeleri

8. Hafta Seçim sistemleri

Seçim sistemlerinin etkileri

Siyasal parti sistemi ve seçim sistemi ilişkisi

9. Hafta Seçim modelleri

Türkiye’de uygulanan modeller

D’Hondt yöntemi ve milletvekili hesaplama

10. Hafta Referandum ve ilkeleri

Türkiye’de seçimler

Türkiye’de referandumlar

11. Hafta Türkiye’de seçim modeli tartışmaları

Temsilde adalet-yönetimde istikrar

Öneriler

Eleştiriler

12. Hafta Parti ve seçim ilişkileri

Türkiye’de siyasi partiler ve seçim hukukunun geleceği

 

13. Hafta

 

 

Sunumlar

 

14. Hafta

 

 

Sunumlar

Ders Kitapları [Önerilen]

Gözler - Anayasa Hukukunun Genel Teorisi

Kemal Gözler, Anayasa Hukukunun Genel Teorisi, Ekin Yayınevi, Bursa, 2011 (2 cilt)

Depenheuer ve Grabenwarter - Anayasa Teorisi

Otto Depenheuer ve Crhristoph Grabenwarter (ed.), Anayasa Teorisi Verfassungstheorie, (çeviri ed. İlyas Doğan), Lale Yayıncılık, Ankara, 2014.

cagdas_demokrasiler

Arend Lijphart, Çağdaş Demokrasiler (Yirmibir Ülkede Çoğunlukçu ve Oydaşmacı Yönetim Örüntüleri), (çev. Ergun Özbudun ve Ersin Onulduran), Yetkin, Ankara, 2012.

Sartori - Karşılaştırmalı Anayasa Mühendisliği

Giovanni Sartori, Karşılaştırmalı Anayasa Mühendisliği, (çev. Ergun Özbudun), Yetkin, Ankara, 1997

Okuma Önerileri

ÖNERİLEN KİTAPLAR

  • Carl J. Friedrich, Sınırlı Devlet, (Çev. Mehmet Turhan), Liberte, Ankara, 2014
  • Ergun Özbudun, Anayasacılık ve Demokrasi, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2015
  • Mustafa Erdoğan, Anayasal Demokrasi, Siyasal Kitabevi, Ankara, 2018
  • Zühtü Arslan, Anayasa Teorisi, Seçkin, Ankara, 2005
  • Server Tanilli, Devlet ve Demokrasi (Anayasa Hukukuna Giriş), Alkım, İstanbul,  2007

 

 

MAKALELER

Tartışma Soruları ve Ödev Konuları

Siyasal partilerin ortaya çıkışına etki eden siyasal gelişmeler nelerdir?

Siyasal partilerin ortaya çıkışını açıklayan teoriler nelerdir? Türkiye’de siyasal partilerin kuruluşları hangisiyle açıklanabilir?

İrtibat

dinlerv@gmail.com