— ÖZET —

Anadolu coğrafyası tarih boyunca çok sayıda uygarlığa ev sahipliği yapmıştır. Bu topraklarda sayısız inanç topluluğu inançlarına özgü ibadethaneler kurmuş ve inançlarını özgürce yaşayabilmişlerdir. Son derece çeşitli olan ve farklı renkler taşıyan inançlar, maalesef bugün aynı özelliği göstermemektedir. Özellikle 1923-1925 büyük mübadele sonrasında Türkiye’yi terk eden Hristiyanların ibadet yerleri ya camiye dönüştürülmüş yahut bakımsızlıktan viraneye dönmüştür. Göçmenlerin geride bıraktıkları ibadet yerlerine yeterince sahip çıkılmamıştır. Bunlardan turistik özellik taşıyan birkaçı dışında geri kalanlar bakımsızlıktan viraneye dönüşmüştür. Bütün metruk binalar gibi içinde değerli hiçbir şey kalmamıştır. Bu çalışmada, Çorum ve Isparta’dan bazı örneklerle ibadethaneden viraneye dönüşen kiliseler üzerinde durulacak ve ibadethaneleri koruma(ma) politikasına eleştirel bir yaklaşım getirilecektir.

— ABSTRACT —

Anatolian geography has hosted many civilizations throughout history. In these lands, numerous faith communities have established worship places specific to their beliefs, and they freely lived their beliefs. The extraordinarily diverse and different beliefs, unfortunately, do not show the same feature today. Christians churches were devastated by neglect or converted into a mosque, especially after leaving Turkey between 1923-1925 in the great exchange of population.  The churches left behind by immigrants were not sufficiently protected. Except for a few of them with touristic features, the rest have turned into ruins due to neglect and disregard. Like all abandoned buildings, nothing valuables were left in them. In this paper, some examples from Çorum and Isparta will focus on churches that have turned into ruins from places of worship, and a critical approach will be brought to the policy of (not) protecting places of worship.