Doğal Afetlerde Kurbanların Yerlerinin Tespiti ve Kimliklendirme

Veysel Dinler, Şakir Şahin ve Çetin Lütfi Baydar

dinlerv@gmail.com

ISSN: 1303-6793

adli bilimler 6

Dinler, V.; Şahin, Ş. ve Baydar, Ç.L. (2006), “Doğal Afetlerde Kurbanların Yerlerinin Tespiti ve Kimliklendirme”, Adli Bilimler Dergisi, Cilt 6, Sayı 2, ss. 50-57. 

— ÖZET — 

Ülkemiz bulunduğu coğrafya itibarı ile başta deprem olmak üzere çeşitli doğal afetler ile karşılaşmaktadır. Büyük bir çoğunluğunun can kaybına neden olduğu doğal afetlerde yaklaşık 100 yıllık bir süre zarfında 350.000 bina tamamen çökmüş ya da ağır hasar görmüş, 80.000’in üzerinde insanımız hayatını kaybetmiştir. Dünya çapında sadece 2002 yılında 11.000 insan hayatını kaybetmiş ve 55 milyar Amerikan Doları maddi kayıp meydana gelmiştir. Doğal afetler sonrasında çok sayıda insan sağ ya da yaralı olarak kurtarılmıştır.

Yaşanan doğal afetler sonrası, arama kurtarma ile ilgili önemli bilgi birikimleri oluşmuş ve teknolojik ilerlemeler sağlanmıştır. Felaket kurbanlarının aranması ve kurtarılmasına yönelik olarak; coğrafi bilgi sistemleri, görme-duyma cihazları, jeoradar (Ground Penetration Radar: GPR) ve afet türüne göre çeşitli jeofiziksel yöntemler kullanılmaktadır. Bu yöntemlerin kullanılması sayesinde deprem, çığ, heyelan, sel gibi afetlerde daha fazla insanın sağ kurtarılması ya da kayıpların yerlerinin belirlenmesi mümkün olmaktadır. 17 Ağustos 1999 Gölcük depreminde çok sayıda cesedin enkaz ile birlikte denize döküldüğü yönündeki haberler,  toplum üzerinde olumsuz etkiler bırakmıştır. Yüzlerce insan kayıp olarak değerlendirilmiştir.

Doğal afetlerin yanı sıra, insan ve teknoloji unsurlu facialarda toplu ölüme maruz kalmış bireylerin adli ve tıbbi kimliklerinin kesin olarak tespit edildikten sonra defnedilmesi esastır. Felaket kurbanlarının kimliklendirilmesi (Disaster Victim Identification: DVI), sosyolojik açıdan önemli olduğu kadar, bireyin ölümünden kaynaklanan hukuki problemlerin çözümü için de gereklidir.

— ANAHTAR KELİMELER — 

Doğal Afet, felaket kurbanı, deprem, sel baskını, kurtarma, DVI, DVI timi.

— UZAKTAN ÖĞRENİM MATERYALİ — 

Dinler, V., Ş. Şahin ve Ç. L. Baydar, (2008). Doğal Afetlerde Kurbanların Yerlerinin Tespiti ve Kimliklendirme,” Dünya Bankası Uzaktan Öğrenim Enstitüsü, Doğal Afetler Risk Yönetim Programı, Hasar ve Yeniden Yapılanma İhtiyaçlarının Tespiti, Temel Öğrenim Materyalleri: Türkiye Perspektifi.

 

Bu çalışma Dünya Bankasına sunulan Doğal Afetler Risk Yönetimi Programında ders materyali olarak kullanılmıştır

The Location and Identification of Disaster Victims

Dinler, V.; Şahin, Ş. ve Baydar, Ç.L. (2007), “The Location and Identification of Disaster Victims”, Turkish Journal of Forensic, Vol. 6, No. 2, pp. 50-57. 

— ABSTRACT —

Turkey has been subjected to several natural disasters, mainly earthquakes, due to geographical features. In our country, 350.000 buildings collapsed or heavily damaged, and more than 80.000 people died in these natural disasters during the last century. Only in 2002, more than 11.000 people died and 55 billion dollars lost worldwide. Several people have also been rescued alive or wounded from various natural disasters.
The technologies for searching and rescuing of victims are being evolved drastically in the last few decades. Such technologies include geographic information systems, monitoring and detection devices, Ground Penetration Radar (GPR) and other various geophysical methods. Many victims may be rescued, or location of corpses may be determined using these advanced technologies. Not only rescuing victims but also the determination of corpse location is critical in disasters. In the Gölcük Earthquake occurred in August 1999 in Turkey, it is reported that hundreds of corpses could not be identified and lost within the ruins, which profoundly and negatively affected the Turkish society.
Therefore, disaster victims’ identification (DVI) from large-scale disasters is vital from the social, juridical and medical point of views.

— KEYWORDS — 

Natural disaster, victim, earthquake, floods, rescue, DVI, DVI team.

SCIENTIFIC EVENT: 1st National Congress of DVI

— DISTANCE LEARNING MATERIAL — 

Dinler, V., Ş. Şahin and Ç. L. Baydar, (2008). “The Location and Identification of Disaster Victims” World Bank Distance Learning Institute Comprehensive Disaster Risk Management Learning Programme.

 

This paper was used as a learning material in Natural Disaster Risk Management Programme sponsored by the World Bank.

— KAYNAKÇA / BIBLIOGRAPHY — 

İncele / Look

  1. Şengün, A. B. (1996), Depremlerde kurtarma faaliyetleri, Erzincan ve Dinar Deneyimleri ışığında Türkiye’nindeprem sorunlarına çözüm arayışları, TÜBİTAK Deprem Sempozyumu (sözlü bildiri), Ankara
  2. Arıoğlu, E. (1999), Depremlerde Arama – Kurtarma İlkeleri, Teknik Föy,TMMOB Maden Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi, İstanbul
  3. Arıoğlu, E., Arıoğlu, N., Yılmaz, A. O ve Girgin, C. (2000), Deprem ve Kurtarma İlkeleri, Evrim yayınevi, s.185, İstanbul
  4. Özmen, B., Nurlu, M. Ve Güler, H. (1997), Coğrafi Bilgi sistemi ile deprem bölgelerinin incelenmesi,
    Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Afet İşleri Genel Müdürlüğü, Ankara.
  5. ADS Kurtarma ekipmanları, ADS Tanıtım Ltd. Şti. (http://www.ads.com.tr), 2000, Ankara.
  6. Tuğ A., Alakoç Y., Çetin C.M., Hancı İ.H., (2002), Afet Kurbanlarında Kimlik Tespiti Disaster Victim
    Identification (DVI), Adli Bilimler Dergisi, C.I, S.2, ss. 11-15.
  7. Tuğ A., Doğan Y., Hancı İ.H., Çetin C.M., (2003), Felaket Kurbanlarının Kimliklendirilmesi, Acil Tıp Dergisi, C.III, S.1, ss. 23-25.
  8. Demirtaş, R. (2000), 17 Ağustos 1999 İzmit Depremi Raporu, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Afet İşleri Genel Müdürlüğü Deprem Araştırma Dairesi Başkanlığı, (Rapor), Ankara.
  9. Ünal B. (2004), DVI Tarihi, 1. Ulusal Felaket Kurbanlarının Kimliklendirilmesi (DVI) Kongresi (sözlü bildiri), Van.
  10. Bıçak V. (2004), Felaket Kurbanlarının Kimliklendirilmesinde Hukuk, 1. Ulusal Felaket Kurbanlarının
    Kimliklendirilmesi (DVI) Kongresi, Van.
  11. Ünal B. (2004), DVI ve DVI Timi, İpucu, S. 2, ss. 23-27.
  12. Işık, M. (2003), Facia Kurbanları Kimlik Tespit Çalışmaları, Polis Dergisi, S.34 (Özel Sayı), ss. 181-183.
  13. http://www.interpol.int/Public /DisasterVictimGuide (erişim tarihi: Nisan 2004)
  14. Dinler, V., Şahin, Ş. (2004), Doğal Afetlerde Kurbanların Yerlerinin Belirlenmesi, 1. Ulusal Felaket
    Kurbanlarının Kimliklendirilmesi (DVI) Kongresi (Poster), Van
  15. Bilgi, G. (2000), Coğrafi Bilgi Sisteminin Deprem öncesinde, Sırasında ve Sonrasında Kullanımı, Jeofizik
    Bülteni, Sayı 36, s. 35-38, Ankara.
  16. Bozkurt, Y. ve Göker, Y. (1987), Fiziksel ve Mekanik ağaç teknolojisi, İ. Ü. Orman Fakültesi Yayınları, No: 388, İstanbul.
  17. Davenport, G. C., Lindemann, J. W., Griffin T. J., Browski J. E. (1988), Crime Scene investigation techniques,
    Leading Edge 7 (8), 64-66.
  18. Strongman, K. B. (1992), Forensic applications of ground penetrating radar; in Ground penetrating radar ed. J.
    Pillon Geological Survey of Canada, paper 90-4, p. 203-211.
  19. Davis, J. L., Heginbottom, J. A., Annan, A. P., Daniels, R. S., Berdal, B.P., Bergan, T., Duncan, K. E., Lewin,
    K., Oxford, J. S., Roberts, N., Skehell, J. J., Smith, C. R. (2000), Spanish flue victims in permafrost. J. Forensic Sci. 45, 68-76
  20. Gürer, A. (2001), Forensic and Medical Geophysics, Istanbul University Faculty of Engineering, Recent
    Researches on Electronics and Eearth Sciences International Conference (RREESC-2001), Istanbul.
  21. Reynolds, M. (1997), An introduction to applied and environmental geophysics, p. 742, Jhon Willey & Sons, UK.
  22. Instanes, A., Lønne, I and Sandaker, K (2004), Location of avalanche victims with ground-penetrating radar,
    Cold Regions Science and Technology, v. 38 pp. 55– 61.
  23. Bogdanov, Y. (1999), The Invitation Into the World Of Eniology, Research Technologic Instıtute of
    Transcription, Translation and Replication, JSC, Kharkov, Ukraine.
  24. Goodman, D., Piro, S., Nishimura, Y., Patterson, H. And Gaffney, V. (2004), Discovery of a 1st Century AD
    Roman Amphitheater and Other structures at the Forum Novum by GPR, JEEG, Volume 9, Issue 1, pp. 35-41.

— ATIFLAR / CITATIONS — 

İncele / Look

  1. Derya Şahin, (2019), “Afetler ve Adli Bilimler”, 2. Uluslararası Sağlık Bilimleri ve Yaşam Kongresi, 24-27 Nisan, Burdur, C. 3-4, ss. 904-909.
  2. Zehtiye Fusun Yaşar, Elif Durukan and Erhan Buken(2018), “The Knowledge Level of Dentists in Turkey About Their Potential Role on the Disaster Victims Identification (DVI) Team“, Disaster Medicine and Public Health Preparedness: 1–6. doi:10.1017/dmp.2018.111 [SCI]
  3. Deren Çeker, (2016), Olay yeri inceleme ve çalışmalarında adli arkeolog ve adli antropologların rolü: Kuzey Kıbrıs ve Türkiye’deki güncel durumAÜDTCF Antropoloji Dergisi, Sayı 32 (Aralık), ss.13-21.

  1. Leman Yakut Altuner, (2012), Modern Girit Toplumu İskeletlerinin Dental Antropolojik İncelenmesi, İstanbul Üniversitesi Adli Tıp Enstitüsü Tıp Bilimleri Anabilim Dalı, İstanbul. (doktora tezi)
  2. Kenan Uysal, (2014), Felaket Kurbanlarının Kimliklendirilmesi (F2k/Dvı), Türkiye’deki F2k Çalışmaları, Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri, Polis Akademisi Güvenlik Bilimleri Enstitüsü Adli Bilimler Ana Bilim Dalı, Ankara. (yüksek lisans tezi)