İnsan Hakları İhlallerinde İdarenin Genel Sorumluluğu

Veysel Dinler

dinlerv@gmail.com

ISSN: 1301-8779

pbd3

Dinler, V. (2001), “İnsan Hakları İhlallerinde İdarenin Genel Sorumluluğu”, Polis Bilimleri Dergisi, C. 3, S. 3-4, ss. 83-104.

— ÖZET — 

Bu çalışmada insan hakları ihlallerinde devletin daha da özel olarak idarenin sorumluluğu incelenecektir. Bir eylemin insan hakları ihlali sayılabilmesi için taraflardan birinin üstün otorite olması gerekir ki; bu devlettir, bu durumda devletin bütün kamu görevlileri insan hakları ihlalinin faili olabilir. Yaygın kanının aksine insan hakları ihlaline yol açan eylemler yalnızca kolluk güçlerine mal edilemez. AİHS’nde yer alan bütün hak ve özgürlükler ihlal eyleminin konusu olabilir.

Çalışmada insan hakları ihlalinin organik yapısı incelenerek; ihlalin faili ve ihlal fiili, icra-ihmal ve kast-taksir bakımından ele alınacaktır. Ayrıca AİHS’ne göre insan hakları ihlalinin nasıl gerçekleştiği anlatılacaktır.

İnsan hakları ihlallerinin iç hukukta ve uluslar arası hukukta sorumluluğu; idari sorumluluk ve kişisel sorumluluktan söz edilecektir.

Son olarak insan hakları ihlallerinin sonuçlarına değinilerek; insan haklarıyla ilgili devletlerin ve bireylerin sorumluluklarından bahsedilecektir.

— ANAHTAR KELİMELER — 

insan hakları ihlali, devletin/idarenin sorumluluğu, insan hakları ihlalinin yapısı, insan haklarının doğurduğu yükümlülükler

The Responsibilty of the Government in cases of Human Right Violations

Dinler, V. (2001), “The Responsibilty of the Government in cases of Human Right Violations”, Turkish Journal of Police Studies, Vol. 3, Issue 3-4, pp. 83-104.

— ABSTRACT —

In this essay, the responsibility of government, primarily the responsibility of the administration on human rights violations, will be studied. If one action is accepted as a human right violation, the perpetrator must have authority in the state. So every state officials may be the perpetrator of the breach. In the opposite of the common idea, the acts which cause the human rights violations can not belong to law enforcement every time. All the rights which are protected by ECHR can be the subject of the violation.
The conditions of the human rights violation will be analysed according to the perpetrator and the action. Also, the offence will be explained as action, omission, intention or recklessness. And the conditions of violation in the idea of ECHR will be told.
The responsibility of human rights violation both in domestic law and in international law, will be told. Also, the responsibility of administration and accountability of individuals will be explained.
Finally, the results of the human rights violation will be given, and the obligations of both states and individuals will be told on the subject of human rights.

— KEY WORDS — 

human rights violations, responsibility of state/government, conditions of the human rights violation, obligations on the subject of human rights

— KAYNAKÇA / BIBLIOGRAPHY — 

İncele / Look

ALTUĞ Yılmaz, (1995) Terörün Anatomisi, Altın Kitaplar, İstanbul

AKILLIOĞLU Tekin, (1995) İnsan Hakları I -Kavram, Kaynaklar ve Koruma Sistemleri-İnsan Hakları Merkezi Yayınları, Ankara

AKILLIOĞLU Tekin, (1998) “Yönetim Hukukunda İnsan Hakları” in Yeni Türkiye İnsan Hakları Özel Sayısı C.II, Güler Eren (editör), sayı. 22, Ankara

ATAR Yavuz, (1998) “Ulusal ve Uluslararası Düzeyde İnsan Haklarının Korunması Mekanizması” in Yeni Türkiye İnsan Hakları Özel Sayısı C.II, Güler Eren (editör), sayı. 22, Ankara

AZRAK A. Ünal, (1982) Avrupa Topluluklarında İdari Yargının Genel Esasları, Siyasal Bilimler Fakültesi, İstanbul

BIÇAK Vahit, (1999) “İnsan Hakları İhlallerinde Yönelikler: Baskıdan Hileye” in Liberal Düşünce Dergisi, Ankara, sayı. 14

CANDAN Turgut, (1984) Fransa ve İngiltere’de İdarenin Sorumluluğu, (çeviri ve derleme), Danıştay Yayınları, Ankara

DOĞAN Hansın, (1994) “İnsan Hakları İhlallerinin Notlandırılması” in İnsan Hakları Merkezi Dergisi, Ankara, C. II, sayı. 3

DURAN Lûtfi, (1974a) Türkiye İdaresinin Sorumluluğu (Sorumluluğun Temeli ve Sebepleri Sorumluluğa Yol açan Olgular), TODAİE, Ankara

DURAN Lûtfi, (1974b) “Türk Kamu Personelinin Mali Sorumluluğu”, in Prof. Dr. T. Bekir BALTA’ya Armağan, AÜSBF-TODAİE, Ankara

FRIEDRICH Carl J., (1946) Costitutional Government & Democracy, Ginn And Company, NY USA

GÖLCÜKLÜ A. Feyyaz / A.Şeref GÖZÜBÜYÜK, (2002) Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Uygulaması Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi İnceleme ve Yargılama Yöntemi, Turhan, Ankara, 3. Bası

GÖZÜBÜYÜK A. Şeref, (1997) Yönetsel Yargı, Turhan, Ankara, 11. Bası

GÖZÜBÜYÜK A. Şeref / Tekin AKILLIOĞLU, (1993) Yönetim Hukuku, Turhan, Ankara, 6. bası

KANETİ Selim, (1982) “Hekimin Hukuksal Sorumluluğunda Kusur ve İspat Yükü” in Prof. Dr. Ümit DOĞANAY’ın Anısına Armağan, C. II, İ.Ü. SBF Dergisi

KARAOSMANOĞLU Fatih, (2001) “Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Akkoç v Türkiye Davasında Verdiği Kararın Kolluk e Diğer Kamu Görevlileri Bakımından İrdelenmesi” in Polis Bilimleri Dergisi, Ankara, C: 3, sayı. 1-2

KUZU Burhan, (1997) Ülkemizde Kişi Özgürlüğü ve Güvenliği, Filiz, İstanbul

ÖZGÜLDÜR Serdar, (1996) “İdarenin Hukuki Sorumluluğu ve Tam Yargı Davaları” in “Gün Işığında Yönetim” İl Han ÖZAY, Alfa, İstanbul

Polis Akademisi Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Dergisi, Ankara, Nisan 2002, C: 1, sayı. 1

ÜNAL Şeref, (1995) Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (Avrupa İnsan Hakları Komisyonu ve Divan Kararları Işığında Sözleşme Hükümlerinin Açıklanması ve Yorumu), Türkiye Büyük Millet Meclisi Yayınları, Ankara

Yargı Mevzuatı Bülteni, 18 Temmuz 2000 sayı: 117

YILDIRIM Kadir, (1997) AİHS ile Divan Kararlarının Hukuksal Niteliği ve Taraf Devletlerde Uygulanması, Kazancı, İstanbul

YILDIZ Mustafa, (1998) Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Yargısı, ALFA, İstanbul

— ATIFLAR / CITATIONS — 

İncele / Look

  1. Aydın Turhan, (2014), Avrupa Birliğine Uyum Sürecinde Türkiye’de İnsan Hakları Mevzuatındaki Değişim ve Bunun Uygulamaya Yansıması, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, Malatya. (doktora tezi)
  2. Mustafa Serkan Ayakçıoğlu, (2011), Yargı Kararları Işığında İdarenin Hizmet Kusuru Nedeniyle Sorumluluğunu Ortadan Kaldıran ve Azaltan Nedenler Üzerine Bir İnceleme, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Hukuku Anabilim Dalı, İstanbul. (yüksek lisans tezi)
  3. Serkan Küçükdoğru, (2011), Polislik Mesleğinin ve Polis Meslek Yüksekokullarında Verilen İnsan Hakları Eğitiminin İrdelenmesi, Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İnsan Hakları ABD, İstanbul. (yüksek lisans tezi)